Từ ngày 1/7: Chính quyền 2 cấp đi vào vận hành, thủ tục làm sổ đỏ có nhiều thay đổi

Bắt đầu từ ngày 1/7/2025, hệ thống chính quyền địa phương ở Việt Nam sẽ có bước chuyển mình quan trọng khi chính quyền cấp huyện chính thức được bãi bỏ, thay thế bằng mô hình chính quyền hai cấp: cấp tỉnh (tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương) và cấp xã (xã, phường, đặc khu). Đây là nội dung quan trọng trong Nghị quyết 60 của Ban Chấp hành Trung ương, sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 (sửa đổi).

Người dân quan tâm đến thủ tục cấp sổ đỏ

Việc chính quyền cấp huyện chấm dứt hoạt động từ ngày 1/7 đã khiến nhiều người dân lo lắng về thủ tục làm sổ đỏ (cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất), đặc biệt là các giao dịch như cấp mới, chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế…
Hiện nay, việc cấp sổ đỏ thường do UBND cấp huyện thực hiện. Tuy nhiên, với chính quyền hai cấp, dự thảo Nghị định về phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực đất đai đã có những đề xuất mới.

Thẩm quyền cấp sổ đỏ chuyển về cấp xã

Theo dự thảo Nghị định do Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng, UBND cấp xã sẽ được giao thẩm quyền cấp sổ đỏ lần đầu. Điều này nhằm rút ngắn quy trình, đưa dịch vụ công đến gần người dân hơn, giảm thiểu thời gian, chi phí đi lại.
Ngoài ra, các thẩm quyền như giao đất ở cho cá nhân hay đăng ký đất đai cũng được chuyển từ cấp huyện về cấp xã. Bên cạnh đó, UBND cấp xã sẽ không cần xác nhận thêm các điều kiện như sự phù hợp quy hoạch, tình trạng tranh chấp hay thời gian sử dụng đất ổn định trong một số thủ tục cấp giấy chứng nhận. Những thông tin này vốn đã được cấp xã thực hiện và pháp luật công nhận.

Vai trò mới của UBND, HĐND và cơ quan chuyên môn cấp xã

Bên cạnh việc giao thêm thẩm quyền, dự thảo Nghị định cũng làm rõ vai trò của HĐND, UBND, Chủ tịch UBND và các cơ quan chuyên môn cấp xã trong quản lý đất đai. Một số nhiệm vụ vốn do cấp huyện đảm nhiệm trước đây sẽ được chuyển giao cho cấp xã. Tuy nhiên, đối với các loại đất có tính chất đặc thù như ao, hồ, đầm trải dài trên nhiều xã, quyền quản lý vẫn thuộc UBND cấp tỉnh.

Đăng ký biến động đất đai vẫn do Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh thực hiện
Trong khi thẩm quyền cấp mới sổ đỏ được đề xuất chuyển về cấp xã, các thủ tục đăng ký biến động như: chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế, thế chấp, thay đổi thông tin… vẫn sẽ do Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh và các chi nhánh thực hiện. Người dân khi có nhu cầu sẽ chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và nộp qua các hình thức: trực tuyến qua Cổng dịch vụ công, trực tiếp tại bộ phận một cửa của cấp tỉnh hoặc xã, hoặc gửi qua bưu chính.

Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý trước ngày 1/7/2025

Để kịp thời hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho việc vận hành mô hình chính quyền hai cấp, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu Bộ trưởng, Thủ trưởng các cơ quan ngang Bộ khẩn trương hoàn thiện dự thảo các Nghị định phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền của ngành, lĩnh vực do Bộ, ngành mình quản lý. Thời gian hoàn thành trước ngày 10/6/2025. Sau đó, các Phó Thủ tướng được phân công sẽ rà soát kỹ, trình Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình ký ban hành trước ngày 12/6/2025.

Kỳ vọng vào sự vận hành hiệu quả và thuận tiện cho người dân

Việc đưa chính quyền hai cấp vào vận hành từ ngày 1/7/2025 được kỳ vọng sẽ đơn giản hóa thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ và giảm chi phí cho người dân, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, hướng đến xây dựng bộ máy tinh gọn, hiệu quả và minh bạch hơn trong quản lý đất đai. Người dân, doanh nghiệp cần theo dõi sát các quy định mới để chủ động thực hiện thủ tục liên quan đến đất đai một cách thuận tiện và đúng quy định.